Różowy październik. Co trzeba wiedzieć o nowotworze piersi?

Październik może kojarzyć się na różne sposoby: dla niektórych to miesiąc dyniowej latte, dla innych czas przygotowań do Halloween. Jeszcze inni świętują z różową wstążką przypiętą do ubrania. Wstążka ta symbolizuje Pink October, czyli miesiąc świadomości raka piersi. Choroba ta, choć podstępna, jeśli zostanie zdiagnozowana w odpowiednim momencie, może być wyleczona.

Coraz więcej edukatorek prowadzi na swoich kanałach samobadanie piersi. Aga Szuścik, edukatorka ginekologiczna, przeprowadza transmisje z samobadaniem w każdy ostatni dzień miesiąca o godz. 20.00. Podczas live'a Aga opowiada o kolejnych krokach badania, a także pokazuje, jak efektywnie badać własne ciało. Wystarczy kilka chwil, aby wyłapać niepokojące zmiany: wydzielinę, zgrubienia czy guzki. Każdy taki symptom powinien być sygnałem, że czas na wizytę u lekarza.

Badanie powinno wykonywać się kilka dni po miesiączce. Potrzebne są wyłącznie lustro, chwila spokoju i notes bądź urządzenie mobilne, w którym zanotuje się wnioski z analizy. Aby badanie było dokładne i adekwatne, należy przeprowadzić je na gołej skórze. Każda zmiana odbiegająca od normy: przebarwienie, zmiana kształtu czy wielkości piersi, wyciek z sutków powinna zaprowadzić do lekarza.

Szacuje się, że w Polsce wykrywalność raka piersi we wczesnym stadium wynosi ok. 41 proc. W krajach zachodnioeuropejskich dane te są znacznie wyższe: przekraczają 50 proc. Oznacza to, że rak piersi w Polsce w dalszym ciągu wykrywany jest za późno. Z danych zebranych przez Krajowy Rejestr Nowotworów wynika, że w 2020 r. nowotwór piersi stanowił 37 proc. wszystkich zachorowań na nowotwory u kobiet. W Polsce co roku diagnozę "złośliwy rak piersi" słyszy ponad 22 tys. kobiet. Od 5 do 10 proc. kobiet dowiaduje się o raku piersi dopiero, gdy ten jest już w stadium zaawansowanym. Nowotwór piersi jest drugim, po nowotworze płuc, powodem śmierci kobiet na raka.

Szacuje się, że od 13 lat następuje rosnąca tendencja w zakresie umieralności na raka piersi. Codziennie 15 kobiet żegna się z życiem z powodu nowotworu piersi. Problemem jest nie tylko późna wykrywalność, ale też wydłużona diagnostyka. Z danych zebranych przez WHO na potrzeby dokumentu "Global Breast Cancer Initiative Implementation Framework" wynika, że proces diagnostyczny raka piersi powinien trwać maksymalnie 60 dni. W Polsce natomiast proces ten jest dłuższy. Nieco ponad 60 proc. kart DiLO jest realizowane w założonym czasie.

Badaniem, które wykrywa nowotwór piersi, jest mammografia. W Polsce wykonuje się ją kobietom między 50. a 69. rokiem życia. W przypadku wysokiego ryzyka indywidualnego, np. nowotworu piersi w rodzinie, przebadane mogą być także młodsze kobiety. Coraz więcej organizacji decyduje się na zakup autobusów wyposażonych w urządzenia do mammografii, które następnie odwiedzają różne miejsca w Polsce - od miast wojewódzkich do małych miejscowości, w których nie przyjmuje ginekolog.

Wszystko po to, aby zmniejszyć ryzyko zachorowań i zwiększyć świadomość na temat choroby, która zdiagnozowana we wczesnym stadium - może wejść w fazę reemisji. W przypadku nowotworów nie da się bowiem wyzdrowieć całkowicie. Nawet osoby, u których komórki rakowe zniknęły, muszą się regularnie poddawać badaniom mającym na celu sprawdzenie, czy nowotwór nie wrócił.