Niezobowiązująca praca po maturze. Czym jest GIG economy i freelancing?

Do pierwszych matur został niespełna tydzień. Wielu absolwentów szkół średnich czeka już w blokach startowych, żeby w wielkim stylu zakończyć kolejny etap swojej edukacji. Gwarantuję każdemu, kto aktualnie stresuje się egzaminami (sama byłam w tej sytuacji dokładnie rok temu), że zanim zdążysz się obrócić, już będziesz wychodzić z ostatniego testu. Potem wszystkich maturzystów bez wyjątku czekają aż cztery miesiące laby, odkrywania siebie, rozwijania pasji czy szalonych podróży - wszystko zależy od tego, jak chcesz spożytkować ten czas. Czy warto zagłębić w GIG economy i freelancing?

GIG economy to nic innego jak system pracy oparty na krótkoterminowych i niewiążących zleceniach. Sprawa jest prosta - szukasz giga w obszarze, który cię interesuje, wykonujesz robotę, za którą zgarniasz kaskę i doświadczenie. Brzmi jak spoko deal? Dzięki takiemu rozwiązaniu to ty decydujesz, kiedy wyjeżdżasz na wakacje, a kiedy budujesz portfolio czy zarabiasz na swoje wydatki.

Jeśli zależy ci na stałym kontakcie z klientami, możesz zostać freelancerem - osobą, która np. specjalizuje się w określonej dziedzinie m.in. w copywritingu, grafice, programowaniu czy korepetycjach. To dobra opcja, jeśli wiesz dokładnie, w czym jesteś dobry. Musisz jednak pamiętać o kwestiach prawnych - jeśli twoje przychody będą przekraczać 75 proc. minimalnego wynagrodzenia (w 2025 roku to ok. 2 580 zł), to jesteś zobowiązany do założenia działalności. Wtedy dochodzą kwestie takie jak ZUS czy podatek dochodowy.

Aż 80 proc. badanych w ramach raportu "Nowy trend w formule zatrudnienia. Era freelancera" stworzonego przez EY - światowego lidera w zakresie usług audytorskich i doradczych - wskazało, że główną zaletą pracy jako freelancer jest elastyczność, 49 proc. wspomniało o możliwości decydowania o swoim czasie i zleceniach, a 33 proc. o możliwości pracy z domu.

Warto wspomnieć, że zarówno GIG economy, jak i freelancing mają wady - a raczej rzeczy, o których warto wiedzieć wybierając tę branżę. Zazwyczaj liczba zleceń czy gigów nie jest stała - raz przebierasz, wręcz toniesz w ofertach, a innym razem nie znajdziesz ani jednej. Podobnie jest w przypadku niewiążących, ale dłuższych współprac z klientami - cały czas dostajesz nowe tematy, aż nagle druga strona rezygnuje lub dłużej nie potrzebuje twoich usług i zostajesz "z niczym". Oczywiście, czego się nauczyłeś i zarobiłeś, to twoje, natomiast nie masz poczucia stabilności.

Inną ważną kwestią są benefity, takie jak płatne zwolnienie chorobowe czy urlop - nie pracujesz, nie dostajesz pieniędzy. Nie ma miejsca na 80 proc. pensji podczas choroby, wolne na żądanie, dofinansowanie na okulary, czy tzw. macierzyńskie.

Mimo że obecnie na co dzień pracuję na pełny etat w wymiarze 8:30 - 16.30, to okazjonalnie, a dawniej nawet kilka razy w tygodniu, zamieniam się w fotografa koncertowego. Choć początki nie były proste - moje pierwsze zdjęcia wykonałam w klubie cztery na cztery metry - to z czasem udało mi się spojrzeć przez aparat na najpopularniejsze polskie gwiazdy, występujące na ogromnych obiektach.

Podczas budowania portfolio wielokrotnie robiłam zdjęcia za "frajer", w zamian dostając zwrot kosztów dojazdu i noclegu czy barter typu dodatkowa wlotka na koncert. Dobrze wiem, jak trudno jest zacząć w branży bez znajomości, doświadczenia, startując od zera. Dlatego początkującym freelancerom radziłabym wykorzystywać wszelkie okazje do rozwoju, a jeśli takich brak - stworzyć je samemu. Poszukaj na grupkach na Facebooku, napisz bezpośrednio do osób, które mogłyby potrzebować twoich usług, porozmawiaj ze "starszymi kolegami", którzy już siedzą w "branży".

Warto zaznaczyć, że praca freelancera i łapanie gigów może iść w parze ze "standardową" pracą. Osoby, które dopiero wchodzą w dorosłe życie najczęściej mogą liczyć na pomoc finansową ze strony rodziców, a niewiążące zlecenia są jedynie dodatkiem czy okazją do zdobywania doświadczenia (które można wykorzystać w późniejszej karierze zawodowej). Inaczej jest jednak w przypadku ludzi decydujących się na niezależność finansową - dla nich również freelancing na pełen etat może być odpowiednim rozwiązaniem i spełniać oczekiwania. Niektórzy jednak decydują się na bezpieczny back up w postaci np. pracy na umowie zlecenie.

"Droga freelancera to nieustanna sinusoida wzlotów i upadków. Jeśli naprawdę chcesz iść tą ścieżką, musisz być gotowy na wszystko i - co najważniejsze - nigdy się nie poddawać, nawet kiedy pojawią się trudniejsze momenty" - trafnie podsumował BARTTIE. Grunt to konsekwencja w swoich działaniach.

Źródło: CPL, publicrelations.pl