CBOS w 1994 roku pytał Polaków o LGBT+. Dziś nawet pytania śmieszą

Jak myślicie, jak w latach 90. wyglądało społeczne nastawienie względem osób nieheteronormatywnych? Czy kilka lat po obaleniu komunizmu, homoseksualiści byli traktowani na równi z resztą społeczeństwa? Jak zmieniło się nasze nastawienie w ciągu 28 lat?

Do archiwalnych danych CBOS dokopało się stowarzyszenie Miłość nie wyklucza, wspierające osoby LGBT+.

Już same pytania dają do myślenia i odzwierciedlają sposób myślenia o osobach LGBT+ w tamtych czasach. Padło na przykład pytanie o "zezwalanie homoseksualistom" na różne formy aktywności społecznej, m.in. wydawanie własnych czasopism, małżeństwa czy pracę w charakterze nauczyciela. Co wtedy myśleli Polacy?

• Prowadzenie własnych klubów: 56 proc. badanych zezwoliłoby;
• Zrzeszanie się w organizacje, stowarzyszenia: 53 proc. badanych jest na tak;
• Wydawanie własnych czasopism poruszających problemy tego środowiska: 51 proc. na tak;
• Sprawowanie wysokich urzędów: 25 proc. na tak;
• Zawieranie między sobą małżeństw: 19 proc. na tak;
• Pracę w charakterze nauczyciela: 13 proc. na tak;
• Adopcję dzieci: 6 proc. na tak.

Większość badanych przez CBOS w 1994 roku uważała, że homoseksualiści nie mogli sprawować wysokich stanowisk publicznych oraz być nauczycielami - ale za to aż 56 proc. zezwalało im na własny klub.

Tylko zauważę, że 34 proc. osób nie zezwoliłoby w tamtych czasach na powstanie klubu prowadzonego przez geja/lesbijkę.

Badacze zadali pytanie "Jak ważne jest dla pana (i), czy osoby pełniące ważne funkcje państwowe są czy też nie są". I dalej w kafeterii odpowiedzi obok homoseksualistów występują byli współpracownicy SB, byli działacze PZPR, a poza tym osoby niebędące katolikami. Gdy spojrzymy na wyniki okazuje się, że dla Polaków w latach 90. orientacja seksualna była prawie tak samo ważna jak związek z SB. Homoseksualizm był bardzo ważny dla 28 proc. badanych, a bycie współpracownikiem SB dla 29 proc.

Z kolei to, czy ktoś był działaczem partii komunistycznej było mniej ważne niż orientacja seksualna. Przynależność do PZPR była bardzo ważna dla 17 proc. Badacze CBOS podsumowali to tak:

"Przejawiana przez część ankietowanych skłonność do odmawiania homoseksualistom prawa do pełnienia funkcji państwowych jest kolejnym wskaźnikiem nietolerancji społeczeństwa" - czytamy w opracowaniu z 1994 roku.

86 proc. badanych nie znało osobiście żadnego homoseksualisty, 10 proc. znało, a odpowiednio po 2 proc. wybrało odpowiedź "trudno powiedzieć" lub  odmówiło odpowiedzi.

Ciekawe, ciekawe. Ale czy tak ciekawe, jak to, jak wtedy badani podchodzi do znajomości z osobą nieheteronormatywną? Sami zobaczcie na te wyniki. Gej jako bliski znajomy? 45 proc. respondentów byłoby przeciwko.

Za to kolejne 45 proc. nie miałoby zastrzeżeń. Sąsiadka-lesibjka? 58 proc. osób było na "tak".

Najświeższe dane z sondażu IBRiS dla Radia ZET na bazie 1100 osób. Wyniki? Ciekawe, ciekawe.

Jakie było poparcie Polaków dla legalizacji małżeństw cywilnych? Oto odpowiedzi:

• Zdecydowanie tak: 32,3 proc.;
• Raczej tak: 15,7 proc.;
• Zdecydowanie nie: 26,6 proc.;
• Raczej przeciw: 15,4 proc.;
• Trudno powiedzieć: 10 proc.

Czyli sporo się zmieniło, bo przecież w 1994 roku tylko 19 proc. badanych było za prawem do zawierania małżeństw. Dziś ponad 65 proc. nie zgadza się na adopcję dzieci. Ale za związkami partnerskimi opowiada się 64,3 proc. badanych!

Od przytoczonych w tekście badań CBOS minęło już przeszło 28 lat. Ile rzeczy się zmieniło? Spójrzcie na rozwój technologii, samochodów - czy ogólny rozwój świata. W 1994 roku OJ Simpson uciekał swoim białym Fordem. Wtedy też na TVP1 wyszedł premierowy odcinek "Śmiechu Warte" czy na TVP2 "Familiady". Halo! 30 kwietnia 1994 roku w Dublinie Polska zadebiutowała z Edytą Górniak na Eurowizji. Polska zaś wychodziła z trwającej dziesiątki lat izolacji.

Co chciałem przekazać przez to? Badanie CBOS o homoseksualistach miało miejsce w odległych czasach i to w Polsce, w kraju, który wtedy wyszedł dopiero co spod komunistycznego jarzma.

Świat się zmienia. I Polska razem z nim. Ciekawe jak wyniki takich badań będą wyglądały za kolejnych 30 lat. Jak myślicie?