Niedługo sylwester. Czy fajerwerki są naprawdę takie złe?

O tym, że fajerwerki są niebezpieczne dla zwierząt i szkodzą środowisku zapewne już słyszeliście. Vibez szczegółowo opisywał tę kwestię w zeszłym roku, więc jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej, to odsyłam do artykułu dotyczącego szkodliwości fajerwerków. Żaden pokaz z udziałem psa posła Konfederacji Janusza Korwina-Mikke nie zmieni naszego zdania w tej kwestii. Trzymamy też kciuki za partię Zielonych, która walczy o zmianę prawa i zakaz używania fajerwerków w sylwestra.

Zapewne jednak nie zdawaliście sobie sprawy, że ludzie również cierpią przez pokazy pirotechniczne. Nie, nie chodzi mi o tych, którzy w nieodpowiedzialny sposób obchodzą się z petardami i podpalają je w stanie nietrzeźwości, wyrządzając sobie lub innym krzywdę. Fajerwerki szkodzą wielu osobom, o których zapewne nie pomyśleliście.

Szczególnie narażone są osoby w spektrum autyzmu, które często widzą i doświadczają świat w odrobinę inny sposób, chociażby przez podwyższoną wrażliwość sensoryczną. Jak pokazują badania w naukowym magazynie "IEEE Pulse", dzieci w spektrum autyzmu najczęściej wskazywały, że to dźwięki wywołują w nich najmniej przyjemne doświadczenia.

"Rodzice 66 przedszkolaków (29 z nich wykazywało typowy rozwój, 37 było w spektrum autyzmu) scharakteryzowali sytuacje, w których ich dziecko miało "dobre" i "złe" doświadczenia sensoryczne oraz podzielili się swoim spojrzeniem na to, jak te sytuacje odczuwają ich dzieci. Najczęstsze nieprzyjemne doświadczenia dla obu grup dotyczyły dźwięku, a przyjemne doznania dotyczyły dotyku i ruchu" - czytamy w artykule "IEEE Pulse".

Jak możecie się domyślić, fajerwerki są jednym z takich nieprzyjemnych, zaskakujących doświadczeń. Autorzy badania wskazują, że dzieci w spektrum autyzmu podczas pokazu fajerwerków w sylwestra mogą w panice nawet uciec z domu i wyrządzić sobie krzywdę.

"Zagrożenia [związane z dźwiękiem] stają się oczywiste, ponieważ dziecko w spektrum autyzmu w panice wywołanej przez fajerwerki może uciec z domu, zgubić się, a nawet ulec poważnemu wypadkowi" – czytamy na stronie opisującej badania.

Badania z 2018 roku przeprowadzone przez naukowców z Virginia Tech Carilion Research Institute pokazują z kolei, że nagłe, nieprzewidziane zdarzenia mogą negatywnie wpłynąć na osoby zmagające się z zespołem stresu pourazowego. Gdy są one świadkami szokującego, przerażającego lub niebezpiecznego wydarzenia, mogą przypomnieć sobie traumatyczne doświadczenie lub odczuwać silny stres. Bodźcem, który wywoła takie reakcje, mogą być właśnie fajerwerki.

"Może się zdarzać, że osoba z PTSD w przypadku zetknięcia się z bodźcem, który przypomni jej traumatyczne zdarzenie będzie odczuwać silny stres oraz pobudzenie fizjologiczne. Takim bodźcem dla żołnierza, który brał udział w tzw. misji bojowej może być dźwięk fajerwerków, specyficzny zapach, specyficzne hałasy np. dźwięk kojarzący się z wezwaniem wyznawców islamu do modlitwy, ciemność czy też małe pomieszczenia przypominające schrony" – czytamy w artykule "Walka z samym sobą" na stronie Wojska Polskiego.

Dr Todd K. Favorite, który jest kierownikiem Poradni Psychologicznej Uniwersytetu Michigan, zwraca uwagę na to, że nie chodzi o sam huk, ale o zaskoczenie całą sytuacją i niepewność, która jej towarzyszy. Jak mówi, to nieprzewidywalność eksplozji aktywuje układ pobudzenia lub współczulny układ nerwowy i wpływa na reakcję u osób doświadczających zespołu stresu pourazowego.

Jak więc widzicie powodów do tego, by nie używać fajerwerków w sylwestra jest mnóstwo. Szkodzą nie tylko środowisku i zwierzętom, ale również negatywnie wpływają na życie ludzi. Może więc nie tylko we Wrocławiu powinno się zakazać sprzedaży fajerwerków w ten dzień? Skorzystałaby na tym naprawdę spora grupa.

A jeśli szukacie alternatyw dla petard, to chyba najpopularniejszą i najbardziej uroczą wersją są zimne ognie. Nie boją się ich zwierzęta, nie wpływają negatywnie na ludzi, więc w znacznym stopniu przewyższają materiały pirotechniczne.