RPO odmawia interwencji w sprawie lekcji religii w Częstochowie

15 grudnia 2022 roku radni Częstochowy na sesji przyjęli uchwałę z apelem o likwidację finansowania religii z budżetu miasta. Projekt uchwały złożył Klub Radnych Lewicy, a ich śladem mają pójść kolejne miasta - Łódź oraz Kraków.

Nie wszystkim jednak spodobał się pomysł Klubu Radnych Lewicy z Częstochowy. Prezes Akcji Katolickiej Archidiecezji Częstochowskiej Artur Dąbrowski w związku z uchwałą Rady Miasta Częstochowa wystosował skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich - Marcina Wiącka. Co RPO sądzi o uchwale?

Choć autorzy ustawy podkreślali, że ich działania nie są wymierzone w Kościół katolicki w Polsce i wynikają ze słabnącego zainteresowania uczniów lekcjami religii i problemów finansowych miasta, nie wszystkim spodobał się ich pomysł. Akcja Katolicka w Polsce pod koniec grudnia złożyła skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich.

Jak dowiadujemy się z postu Akcji Katolickiej na Facebooku, zdaniem katolickich działaczy działania radnych z Częstochowy jest wymierzone w proces nauczania lekcji religii w szkole. Według Akcji Katolickiej to część antyklerykalnej propagandy, która posiłkuje się metodologią z czasów stalinowskich. Twierdzą, że takie działanie prowadzi do stygmatyzacji wychowawców i katechetów, a także wyklucza dzieci oraz młodzież uczestniczącą w lekcjach religii.

"Przypominamy także, że to przede wszystkim rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania, nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Stanowi o tym zapis art. 48 Konstytucji RP. Dlatego nie godzimy się na obrażanie, szkalowanie i szykanowanie rodziców, jak również łamania postaw psychicznych dzieci i młodzieży, która świadomie wybiera lekcje religii. […] Mówimy stanowcze "NIE!" takiemu stanowi rzeczy. Jako katolicy świeccy zrzeszeni w Akcji Katolickiej zwracamy się do Rzecznika Praw Obywatelskich o zbadanie sprawy i zaprzestanie uporczywej i nachalnej propagandzie dyskryminującej katechetów, wykluczającej społecznie dzieci i młodzież poprzez wybór lekcji religii" - czytamy we wpisie Akcji Katolickiej.

RPO Marcin Wiącek odniósł się do skargi Akcji Katolickiej Archidiecezji Częstochowskiej i poinformował, że po analizie sprawy nie znalazł podstaw do podjęcia działań. W uzasadnieniu zwraca uwagę na to, że uchwała Rady Miasta Częstochowa do rządu o likwidację finansowania lekcji religii z budżetu miasta ma charakter apelu i na razie niczego nie zmienia. Dodaje też, że w uchwale nie ma treści o charakterze dyskryminującym oraz noszących znamiona mowy nienawiści.

"Wydaje się, że uchwałę należy wiązać przede wszystkim z obserwowanym w ostatnich latach szybszym wzrostem wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na oświatę, przewyższającym wzrost subwencji oświatowej. Na problem zwróciła uwagę m.in. Najwyższa Izba Kontroli w opublikowanej w 2022 r. W samej uchwale nie znalazły się zaś treści o charakterze dyskryminującym, a tym bardziej mogące nosić znamiona mowy nienawiści" - podkreśla w uzasadnieniu RPO.

Przypomnijmy, że coraz mniej młodych osób uczęszcza na lekcje religii. Według danych "Wyborczej" w 2022 roku na religię chodzi 54 proc. częstochowskich uczniów szkół średnich, czyli o 7,9 pkt. proc. mniej niż w 2021 roku. W innych miastach niechodzących jest zresztą znacznie więcej. Jak ustalił Vibez.pl w tym roku szkolnym prawie 80 proc. łódzkich uczniów szkół średnich nie chodzi na religię. Podobnie jest w Szczecinie i Wrocławiu. W stolicy – jak podaje "TVN24" - na religię nie chodzi co czwarty nastolatek.

Są też szkoły, w których religii nie ma wcale. Okazuje się, że w tym roku szkolnym ani jednej lekcji religii nie prowadzą 1462 szkoły, w tym 709 podstawówek, 349 liceów, 156 techników i 171 szkół branżowych. W latach 2016-2019 takich szkół każdego roku było od 1388 do nawet 2156. Przykładowo, w Warszawie spośród publicznych szkół religii w ogóle nie mają trzy szkoły podstawowe, trzy licea, jedno technikum i jedna szkoła branżowa.