Tani cukier czy pszczoły? Unia Europejska zadecydowała

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w styczniu 2023 r., że producenci buraków cukrowych nie mogą być dłużej zwolnieni z zakazu stosowania neonikotynoidów. Te pestycydy chronią uprawy przed chorobami, takimi jak żółtaczka wirusowa buraka cukrowego, ale są toksyczne dla pszczół i innych zapylaczy niezbędnych do produkcji żywności.

Jeden na 10 gatunków pszczół i innych zapylaczy jest obecnie zagrożony wyginięciem. Ich zniknięcie oznaczałoby katastrofalne skutki dla bioróżnorodności i żywienia. Owady zapylają większość warzyw i owoców. Winą za ich w wymieranie są w największej mierze obarczane środki owadobójcze stosowane w rolnictwie.

Noa Simon Delso, dyrektorka naukowa Beelife, organizacji non-profit z siedzibą w Brukseli w wypowiedzi dla reuters.com tłumaczyła: "Szkodliwość neonikotynoidów dla owadów zapylających jest niezaprzeczalna. Są to najlepiej przebadane pestycydy w historii ludzkości i bardzo dobrze wiemy, jak działają".

Producenci nasion pracują nad nowymi odmianami buraków cukrowych, które byłyby naturalnie odporne na żółte wirusy. Mogą być dostępne już w 2027 r.

Komisja Europejska stwierdziła, że spodziewa się, iż w tym roku powierzchnia upraw buraka cukrowego w całej Unii spadnie o około 3 proc. poniżej średniej z pięciu lat. Według danych UE areał buraków cukrowych w spadł już o 17 proc. od czasu wydania pierwszego orzeczenia w sprawie neonikotynoidów w 2018 r.

Unia Europejska jest trzecim największym producentem cukru na świecie, więc zmniejszenie produkcji może wpłynąć na gwałtownie rosnące ceny światowe. Czy skutkiem może być zmienianie składów produktów na zawierające mniej cukru? To mógłby być korzystny "skutek uboczny".

Cukier znajduje się wysoko w składzie bardzo wielu produktów spożywczych, nie tylko tych słodkich. Chcąc go ograniczać z powodów zdrowotnych często stajemy przed bardzo zawężoną ofertą na obecnym rynku.

Producenci hojnie sypią cukrem do składów, ponieważ ze względu na to, jak działa ludzki organizm, spożywamy jednorazowo większą ilość produktów go zawierających i mamy na nie większą ochotę między posiłkami. To bezpośrednio przekłada się na zyski branży spożywczej.

W Europie spożycie cukru u dorosłych waha się od ok. 7-8 proc. całkowitego spożycia energii w krajach takich jak Węgry i Norwegia do 16-17 proc. w Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Co niepokojące, spożycie cukru jest znacznie wyższe wśród dzieci. To od około 12 proc. w Danii, Słowenii i Szwecji do niemal 25 proc. w Portugalii.

Źródło: reuters.com; eu-patient.eu