Klaudia El Dursi reklamuje WÓDKĘ na Instagramie. Czy to legalne?

Temat związany z alkoholem jest dość trudny w naszym kraju. W dalszej części będzie o tym odrobinę więcej, ale pamiętajcie: to produkt przeznaczony dla dorosłych. I  nie chodzi o to, że jeżeli mamy +18 lat, to możemy wlewać w siebie hektolitry wódki. Róbcie wszystko odpowiedzialnie i z głową. Jeżeli nie chcecie pić - super, to wasz wybór.

Pora na krótką przebieżkę po profilach influencerów, którzy pokazywali alkohol. Najgłośniejszym przypadkiem, który stał się zapalnikiem dla tego tekstu, jest przykład Klaudii El Dursi, która zdecydowała się zareklamować wódkę na swoim profilu na Instagramie. Dokładniej na Stories oraz w zdjętym już poście:

Dalej w tym przeglądzie influenserów mamy Olę Nowak, która miała zareklamować Martini na Stories. Mam tylko wykreślone kopie slajdów od Mai Staśko, stąd… nie mogę wam w 100% potwierdzić, że była to reklama. Ot, pokazała Martini na Stories:

PS. Krzysztof był wtedy z Olą Nowak. Stąd zdjęcie, które pochodzi z jego Stories.

Z innych newsów: były rzecznik MON, Bartłomiej Misiewicz, został skazany na karę 20 tys. zł grzywny za "publiczne i niezgodne z prawem reklamowanie jego wódki na Twitterze".

Co do zasady, reklamy alkoholi wysokoprocentowych są zabronione w Polsce. Zdziwieni? To dlatego od lat nie wiedzieliście w telewizji żadnej reklamy np. Wyborowej. Regulacja reklamy alkoholu została zawarta w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi:

Zabrania się na obszarze kraju reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, którego reklama i promocja jest dozwolona, pod warunkiem że np. nie jest kierowana do małoletnich; nie zawiera stwierdzeń, że alkohol posiada właściwości lecznicze, jest środkiem stymulującym, uspakajającym lub sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych; nie wywołuje skojarzeń z atrakcyjnością seksualną, relaksem lub wypoczynkiem, sukcesem zawodowym lub życiowym.

Co grozi za reklamowanie wysokoprocentowego alkoholu? Jak podaje profil Po Prawnie z Instagrama, nawet 500 tys. zł grzywny:

Inny problem jest w skatalogowaniu tego, czy prawo obowiązuje przy social media. O co chodzi? Cytując portal iab.org:

Ustawodawca definiuje reklamę napoju alkoholowego jako przekaz, który został "publicznie rozpowszechniony", czyli adresowany do nieograniczonego, z góry nieustalonego kręgu osób. Natomiast reklama niepubliczna nie jest rozumiana jako reklama napojów alkoholowych, a co za tym idzie, nie podlega ograniczeniom wynikającym z ustawy. W związku z tym działania prowadzone w mediach społecznościowych, które zapewniają dotarcie do zamkniętego i zdefiniowanego grona osób, mogą po spełnieniu określonych wymogów zostać uznane za reklamę niepubliczną. Zatem można zastosować tego typu działania również w przypadku innych kategorii np. alkoholi mocnych czy win.

I to jest wytłumaczenie, które stosuje niemałe grono influencerów. Czy jest właściwe? Nie do końca. Trudno jest określić post na Instagramie jako "coś kierowanego tylko do określonego grona twórców". Stories już trochę bardziej.

Więc, jak na moje, niekonicznie prawnicze oko, jest to stąpanie w szarej strefie. Ci, którzy chcą zareklamować alkohol, będą zasłaniać się taką interpretacją przepisów.

Skupmy się na moralnej części tej sprawy, czyli "dlaczego reklamowanie alkoholu w Polsce to nieśmieszny żart". Według raportu OECD z połowy 2021 roku wynika, że średnio w roku jeden Polak wypija 11,7 litra czystego alkoholu. Czystego, więc jest to około 4,5 litra piwa na tydzień, czyli dziewięć piw.

Co najmniej raz w miesiącu 35% Polaków i Polek wypija około 500 ml wina lub 1,5 litra piwa. Odpowiednio 17 i 21 proc. chłopców i dziewcząt w wieku 15 lat co najmniej dwa razy w życiu piło alkohol.

Alkoholizm dotyka co najmniej 4,9 proc. ludności. Portal Helping Hand donosi, że w Polsce uzależnionych od alkoholu jest od 600 do 800 tys. osób, a około 3 mln pije "nadmiernie i szkodliwie".

Czy to nie jest problem? Czy nie widzimy tego, że w Polsce panuje kult alkoholu, gdzie nierzadko przymyka się oko np. na nawalonego kierowcę? Z codziennie sprzedawanych tzw. małpek we Frogshopach już wszyscy tylko żartują, bo wiedzą, że tego problemu nie da się łatwo wyplenić.

I to nieśmiertelne hasło: "ze mną się nie napijesz"?

Mamy w Polsce problem z alkoholem. Pijem… wróć, chlejemy na potęgę: na nudę, na zabawę, na urodziny, na pogrzeb - i tak dalej. Każde święto jest w Polsce okazją do nawalenia się jak messerschmitt.

Czy "nowa generacja" coś z tym robi? Tak. Bezapelacyjnie, bezsprzecznie, trzeba powiedzieć że obecna młodzież, zebrana jako całość, zdaje się podchodzić odrobinę spokojniej do alkoholu.

Nie jest jeszcze idealnie, ale już np. nie "obraża" się na ludzi, którzy nie chcą pić z innymi. Może i ostatnie dwa akapity były sporą generalizacją, aczkolwiek sam widzę tę zmianę. Stąd wolę założyć najlepszy scenariusz.

Więc, czy reklamowanie alkoholu jest okej? Odpowiedzcie sobie sami w głębi serca. W  świetle prawa, takie reklamowanie na Instagramie stoi w rozkroku pomiędzy "nie, nie można", a "niby nie, ale co ci zrobią".

Źródło: Instagram, Donald, Medonet, HH24, Maja Staśko