Zmiana priorytetów pracowników w UE. Zdrowie psychiczne cenniejsze niż pensja

- Ja o pracy wiem jedno. Jak ci nie pasuje, to ją zmień - zachęca w spotach reklamowych Wojciech Mann, który taką decyzję ma już za sobą. Po siedmiu latach harówki jako kelnerka Eugenia Causarás z Hiszpanii również powiedziała dość. - To nie jest decyzja, którą podejmujesz z dnia na dzień, długo się nad nią zastanawiałam - mówi młoda Hiszpanka w rozmowie z Euronews Next.

Niekończąca się tabaka, zmiany jedna po drugiej i ogólnie złe warunki pracy w jej zawodzie były dla niej tak stresujące, że nie mogła sobie z nimi poradzić. – Kiedyś musiałam pracować na trzy zmiany w ciągu jednego dnia roboczego, mając tylko sześć godzin odpoczynku między jednym a drugim dniem. Pracowałam przez całą dobę, więc niemożliwe było pogodzenie pracy z życiem osobistym – wyjaśnia Causarás.

W Hiszpanii, skąd pochodzi była już kelnerka, przy prawie 30-proc. stopie bezrobocia wśród młodzieży i niepewnym rynku pracy, mogłoby się wydawać, że niewiele osób jest na tyle zdeterminowanych, by zrezygnować z pracy. Causarás nie widziała jednak innego wyjścia. Wiedziała, że musi to zrobić, aby zadbać o swoje zdrowie psychiczne. I nie jest w tym przypadku wyjątkiem.

Według najnowszego badania, przeprowadzonego przez Infojobs (hiszpański odpowiednik pracuj.pl) i hiszpański uniwersytet biznesowy Esade w 2022 r., 27 proc. pracowników rozważało odejście z pracy. Stanowi to wzrost o cztery punkty procentowe w porównaniu z 2021 rokiem. Głównym powodem rzucenia pracy wskazywanym przez jedną trzecią badanych były kwestie zdrowia psychicznego i dbanie o swój dobrostan emocjonalny.

Światowa Organizacja Zdrowia od stycznia 2022 r. zaczęła uznawać wypalenie zawodowe za uzasadnione rozpoznanie medyczne, ustalone w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Dokładnie to czuła Noelia Gallego, kiedy zdała sobie sprawę, że praca ją wykańcza. Za każdym razem, gdy jej firma zajmująca się marketingiem cyfrowym zmagała się z kryzysem u jednego z klientów, następował maraton pracy.

To zaczęło zbierać swoje żniwo. Każdego dnia czuła ucisk w klatce piersiowej, a już samo spojrzenie na jej napięty harmonogram pracy budziło u niej niepokój. - Praca nie sprawiała mi już takiej przyjemności jak na początku. Myślałam, że to będzie coś przejściowego, że to minie, ale było coraz gorzej - powiedziała.

Gallego poszła do lekarza i dostała zwolnienie lekarskie z powodu depresji. Po dwóch tygodniach zdała sobie sprawę, że to tylko przejściowe rozwiązanie problemu, więc zebrała się na odwagę i rzuciła pracę.

- Jakość miejsc pracy w Hiszpanii wzrosła, a pracownicy nie zadowalają się minimalnymi standardami, tylko dlatego, że obawiają się utraty pracy - mówi Amparo Ballester prof. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych na Uniwersytecie w Walencji. Według niej trzy czynniki zwiększyły świadomość dobrostanu emocjonalnego wśród pracowników:

• większa stabilność zatrudnienia,
• zmiana rodzaju pracy,
• rosnące znaczenie zdrowia psychicznego.

Praca w wielu przypadkach jest teraz bardziej kreatywna i mniej mechaniczna, co również obciąża pracownika. - Oznacza to większe zmęczenie intelektualne i psychiczne niż fizyczne - dodała prof. Ballester.

Sytuacja pogarsza się, gdy pracownicy nie mają chwili wytchnienia od swoich urządzeń i mają poczucie, że powinni być zawsze osiągalni. - W każdej chwili możesz dostać telefon z pracy lub e-maila. Nie ma czegoś takiego jak cyfrowe odłączenie. To wpływa na ciebie emocjonalnie - powiedziała Encarna Abascal, krajowa sekretarz ds. zapobiegania ryzyku zawodowemu w CSIF, jednym z głównych związków zawodowych w Hiszpanii.

Zarówno Abascal, jak i Ballester zgadzają się, że o ile w przeszłości głównym zmartwieniem pracowników było zarabianie pieniędzy, o tyle teraz trend jest inny, a świadomość zdrowia psychicznego odgrywa główną rolę.