Przewodnik po nurtach terapeutycznych, czyli jak znaleźć terapię dla siebie

Nie ważne, czy jesteście przed pierwszą wizytą u psychoterapeuty, czy macie już za sobą kilka udanych - bądź nie - wizyt. Ten przewodnik pomoże Wam wybrać nurt (czyli sposób pracy danego specjalisty), dzięki któremu wspólnie z terapeutą będziecie mogli popracować nad tym, z czym aktualnie się zmagacie.

Psychoterapię można podjąć zarówno prywatnie, jak i na NFZ. Jeżeli interesuje Was opcja finansowana przez państwo, potrzebujecie skierowania od lekarza pierwszego kontaktu albo od psychiatry. Szczegółowych informacji - dotyczących zwłaszcza pracy specjalistów podczas pandemii - musicie szukać jednak w konkretnych placówkach (czas oczekiwania i np. sposoby kwalifikacji na terapię mogą się różnić).

A jeżeli szukacie darmowej pomocy psychologicznej, sprawdźcie nasz poprzedni tekst.

Nurt psychodynamiczny zrodził się z psychoanalizy zapoczątkowanej przez Freuda. Podczas terapii wraz z terapeutą pracujesz nad uczuciami, najczęściej tymi nieuświadomionymi. Istotne są swobodne skojarzenia i wszystko to, co podczas rozmowy przychodzi nam do głowy.

Terapia ta opiera się bowiem na założeniu, że na to, jakie obecnie trudności ma dana osoba, wpływ mają nie do końca świadome emocje i mechanizmy. Z tego względu bardzo często częścią terapii jest rozmowa o rodzicach, dzieciństwie i wczesnych latach. Oczywiście tylko wtedy, gdy okaże się, że mają one wpływ na to, z czym obecnie sobie nie radzimy.

W tym nurcie nacisk położony jest na to, jak myślimy o sobie i o świecie. To trochę jak sieć połączeń – jedne wydarzenia wywołują w nas pewne myśli, które potem przekładają się na nasze emocje i to, jak reagujemy w różnych sytuacjach. Istotna jest nasza samoocena i to, jak patrzymy na siebie w kontekście świata. Brany jest tutaj też pod uwagę kontekst, tzn. to, co przekazali nam bliscy.

Najważniejsze jest to, jak się czujemy, co myślimy o danej sytuacji, ponieważ to możemy obserwować i zmieniać. Terapeuta pomaga dostrzec takie przekonania i pomaga nam zmienić sposób myślenia.

Tę terapię szczególnie poleca się dla osób, które zmagają się np. z bulimią, anoreksją, czy depresją.

Jak sama nazwa wskazuje, ta terapia skupia się na systemie. Razem z terapeutą zastanawiasz się, jaki jest związek między Twoim funkcjonowaniem a Twoją rodziną, kulturą i środowiskiem, w którym żyjesz. Pokazuje zależności, wpływy i relacje, tworząc siatkę powiązań.

Podczas terapii dochodzi się do tego, jakie układy wytworzyły się w rodzinie, co zostało przekazane z pokolenia na pokolenie, jakie role i schematy pełnią poszczególne osoby z danego rodu. Terapeuta jest dość wycofany, jego rola polega głównie na zadawaniu pytań i kierowaniu rozmową.

Tę terapię szczególnie poleca się w przypadku konfliktów rodzinnych i małżeńskich.

Podczas tej terapii duży nacisk kładzie się na szukanie i badanie "ja" pacjenta, które ostatecznie ma na celu wzrost jego samoświadomości.

Psychoterapeuta w tym nurcie jest bardziej przewodnikiem, a na pacjenta/klienta patrzy nie jak na osobę chorą, a jednostkę, która zmaga się z problemami emocjonalnymi wynikającymi z poszukiwania sensu życia. Rezultatem takiej terapii ma być wiedza, jak żyć, a nie jak walczyć z problemami i wydarzeniami, które nas dotykają.

Ten nurt polecany jest dla osób, które mają trudności z nawiązywaniem relacji oraz dla tych, którzy mają niską samoocenę.

Łączy się tutaj kilka rodzajów terapii, m.in. egzystencjalizm i filozofię wschodnią. Człowiek widziany jest jako całość – ważny jest zarówno duch, jak i ciało. Znajdziecie tutaj pytanie egzystencjalne, ale duży nacisk położony jest też na teraźniejsze problemy, z którymi zmaga się pacjent/klient. Podczas terapii próbujesz dojść do tego, kim w zasadzie jesteś i jak chcesz przeżyć swoje życie.

Terapia pomaga budować silną tożsamość przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na to, że nie jesteśmy samotnymi wyspami, a żyjemy otoczeni innymi ludźmi, z którymi wymieniamy się doświadczeniami i energią.

Ten nurt poleca się w leczeniu nerwicy, fobii, depresji oraz tym, którzy szczególny nacisk chcą położyć na samorozwój.

Terapia akceptacji i zaangażowania to nurt należący do trzeciej fali terapii behawioralnej. Tutaj najważniejsze jest to, co przeżywamy. Odczuwanie jest jednym z kluczowych zagadnień poruszanych podczas terapii.

Ma nam ona pomóc w radzeniu sobie z emocjami, tak by nas one nie ograniczały. Uczy patrzenia z boku na to, co aktualnie czujemy, tak abyśmy mogli zaakceptować sytuację, w której się znajdujemy.

Podczas terapii wraz z terapeutą pracuje się nad tym, by pacjent nauczył się skupiać na tym, co tu i teraz. Jak sama nazwa wskazuje – uczymy się akceptować to, co jest oraz swoje emocje i dzięki temu możemy być w pełni zaangażowani w nasze życie oraz to, co sprawia nam radość.

Ten nurt poleca się osobom, które blokuje lęk np. społeczny oraz tym, które zmagają się z dużą ilością stresu.