Osoby transpłciowe - kim są i jak się do nich zwracać? Oto krótki poradnik

Nie od dzisiaj wiadomo, że słowa kształtują naszą rzeczywistość. To, jak się do siebie zwracamy, jakich słów używamy, ma ogromne znaczenie szczególnie dla osób, do których skierowany jest nasz komunikat.

Problem może pojawić się np. wtedy, gdy będziemy rozmawiali z osobą transpłciową lub niebinarną. Wiele osób nie wie, jak się do nich zwracać i boi się, że w jakiś sposób je urazi. Z tego też względu przygotowaliśmy krótki poradnik, dzięki któremu dla obu stron wszelkie konwersacje będą łatwiejsze i przyjemniejsze.

Tylko musimy sobie coś wyjaśnić na samym początku:

W zasadzie mówi o tym, kto nam się podoba, w kim się zakochujemy, a potem może nawet z kim chcemy stworzyć związek. Oczywiście nie dotyczy tylko seksu, ale też potrzeby bliskości, tego, przy kim czujemy się najlepiej.

Pozwala nam określić, z jaką płcią się identyfikujemy. Nie wszyscy przecież czują, że ich prawdziwą płcią jest ta, którą nadano im przy urodzeniu. Wyróżniamy kilka rodzajów płci - m.in. płeć chromosomalną, gonadalną czy somatyczną, które wchodzą w skład płci biologicznej. Jednak ani genitalia, jakie mamy, ani nasz kariotyp (XX czy XY) nie determinują tego, kim się czujemy.

To taka osoba, której płeć biologiczna nie odpowiada tej, z jaką się identyfikuje.

Najprościej jest po prostu sprawdzić, jakiego rodzaju gramatycznego dana osoba używa. Można ją też po prostu zapytać.

Rodzaj gramatyczny powinien być dostosowany do tego, z jaką płcią lub płciami dana osoba się utożsamia. Ktoś, kto czuje się mężczyzną, będzie utożsamiał się z rodzajem męskim. Ktoś, kto czuje się kobietą, będzie utożsamiał się z rodzajem żeńskim.

Ktoś, kto nie czuje się ani mężczyzną, ani kobietą, może utożsamiać się z rodzajem nijakim albo liczbą mnogą. Wszystko zależy od preferencji.

Warto pamiętać, że dochodzenie do swojej tożsamości i płciowości jest procesem, dlatego osoby te na różnych etapach swojej drogi mogą identyfikować się z różnymi określeniami. Z tego względu, jeśli nie jesteśmy pewni, lepiej zapytać, jakie określenie danej osobie najbardziej odpowiada.

Pomocne mogą się też okazać neutratywy, czyli słowa i zwroty, które nie są nacechowane płciowo. Niestety nasz język jest ubogi w formy niebinarne, takie jak choćby angielskie zaimki they/them, dlatego tworzenie takich słów jest naprawdę potrzebne.

Z pomocą przychodzi jedna z nowych inicjatyw, czyli Słownik Neutratywów Języka Polskiego. Na ich stronie znajdziecie formy neutratywnych zaimków, słów, a także przykłady ich użycia np. w tekstach kultury.

Odwiedźcie też ich profil na Instagramie. Tłumaczą tam chociażby to, dlaczego zwrot transseksualistka nie jest najlepszy i dlaczego powinno się mówić o korekcie płci, a nie "zmianie płci".

Nie pozwólmy, by nasz język nas ograniczał. W końcu jak powiedział kiedyś Ludwig Wittgenstein: "Granice mojego języka są granicami mojego świata". A chyba każdy z nas chciałby, by jego świat był jak największy, a do tego by cechował się uważnością na drugiego człowieka i tolerancją.

Ps. Jeżeli chcecie poznać sławne, transpłciowe osoby, które pomagają nam oswoić i zrozumieć problemy, z jakimi zmagają się osoby LGBTQ+, to podsuwamy Wam parę nazwisk, które warto znać.