Zetki nie chcą pracować w szkole. Nie opłaca im się to

Jak poinformowała w styczniu w wywiadzie dla "Radia Zet" ministra edukacji Barbara Nowacka, w polskich szkołach brakuje ok. 15 tys. nauczycieli i nauczycielek. Ten kryzys będzie się tylko pogłębiać. Portal bankier.pl przeprowadził w 2023 r. sondę, z której wynika, że pedagogika i pedagogika specjalna są oceniane jako najmniej atrakcyjne kierunki. Dane GUS potwierdzają, że systematycznie maleje liczba absolwentów i absolwentek pedagogiki.

Analizując przyczyny tego stanu, portalsamorzadowy.pl wymienia szeroką gamę powodów: małe zarobki w porównaniu do lat kształcenia i odpowiedzialności społecznej, niski prestiż zawodu, wolna ścieżka awansu zawodowego, mała elastyczność i autonomia pracy, wysokie oczekiwania rodziców uczniów i uczennic. Wydaje się, że brakuje na tej liście kluczowego czynnika: niskich zarobków w porównaniu do innych segmentów rynku.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Trudno oczekiwać, żeby uczniowie i uczennice z talentem do przedmiotów ścisłych chcieli zostać nauczycielkami i nauczycielami, gdy w branży IT mogą osiągnąć wielokrotnie wyższe zarobki. Osoby, które lubię pracę z ludźmi, mogą wybierać między pracą nauczycielki i nauczyciela a branżą HR. Po ostatniej podwyżce płac w szkołach początkowe zarobki będą zbliżone, jednak wraz z nabieraniem doświadczenia zaczną się poważnie "rozjeżdżać". Również dla lektorów i lektorek języków obcych szkoły nie są atrakcyjnym finansowo miejscem zatrudnienia.

Nauczycielka dyplomowana, czyli z przynajmniej sześcioma latami doświadczenia, zarabia od stycznia 2024 r. 5915 zł brutto. Średnia pensja w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2024 r. to 8409 zł brutto. Byłoby nieracjonalne oczekiwanie od pokolenia Z, że będzie wybierać pracę w szkole, jeśli ta dysproporcja nie ulegnie zmianie.

W wywiadzie dla portalsamorzadowy.pl prezeska Fundacji Teach for Poland, Katarzyna Nabrdalik, opowiadała o tym, jak z analogicznymi problemami z zatrudnieniem w sektorze edukacji radzą sobie inne państwa w Europie. Przytoczyła przykład Bułgarii, w której w krótkim czasie udało się uzyskać 25 tys. kandydatek i kandydatów do zawodu. Wprowadzono tam program rozwojowy, w ramach którego wynagrodzenie nauczycieli i nauczycielek wynosiło co najmniej 120 proc. średniego wynagrodzenia krajowego.