Słowniczek LGBT+

Temat osób LGBT+, ich tożsamości i płciowości wciąż jest w Polsce spychany na dalszy plan. Z tego względu wiele osób nie wie w ogóle kogo reprezentują poszczególne litery, jakie osoby się na nie składają.

My wierzymy, że to właśnie niewiedza w największym stopniu jest powodem niezrozumienia, a co za tym idzie niechęci w stosunku do tych osób. Dlatego przygotowaliśmy słowniczek, który będzie przewodnikiem po wszystkich odcieniach tęczy. Mamy nadzieję, że dzięki temu łatwiej będzie można się zrozumieć.

Osoba transpłciowa - dziewczynka czy chłopiec? To jedno z pierwszych pytań, które pada, gdy pojawiamy się na świecie. Sprawa nie jest jednak taka prosta, jakby się wydawało. Nie wszyscy czują, że płeć, która została im nadana przy urodzeniu, jest tą, z którą się identyfikują.

To osoby niebinarne, które nie czują się wyłącznie przynależne do płci żeńskiej lub męskiej. Co ważne, transpłciowości nie można utożsamiać z orientacją seksualną.

Osoba transseksualna to taka osoba, która nie tylko czuje, że nie identyfikuje się z płcią, która została jej nadana, ale też odczuwa niezgodność między psychicznym poczuciem płci a biologiczną budową ciała. Takie osoby często dążą do korekty swoich narządów płciowych i sięgają po terapię hormonalną, by w pełni poczuć się sobą w swoim ciele.

Przedrostek trans pochodzi od łacińskiego słowa poza, więc jak możemy się domyślić, jest to najprościej mówiąc osoba, które czują się “poza” - poza płciowością, seksualnością narzuconą jej odgórnie.

Osoba interpłciowa to osoba, która urodziła się jednocześnie z męskimi i żeńskimi cechami biologicznymi. Nie chodzi tu tylko o wygląd - to zróżnicowanie może dotyczyć każdego elementu, który determinuje naszą płeć biologiczną: chromosomów (chromosomy płciowe to XX u kobiet i XY u mężczyzn), gonad (jajniki, jądra) hormonów płciowych (produkowanych przez jajniki lub jądra)

Czasami rozpoznaje się taki stan niedługo po urodzeniu - np. może się zdarzyć, że noworodek będzie miał męskie zewnętrzne narządy płciowe (penis i mosznę), a także jajniki, a czasami dopiero w okresie dojrzewania albo podczas badań genetycznych.

Osoby interpłciowe (łac. inter „między”, sexualis „płciowy”) – osoby urodzone z dowolną liczbą różnic w zakresie cech dotyczących płci, w skład których wchodzą chromosomy, gonady, hormony płciowe lub narządy rozrodcze, które według Wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka „nie odpowiadają typowym definicjom męskich i żeńskich ciał”[1][2]. Takie zróżnicowanie może obejmować niejednoznaczność narządów płciowych oraz kombinacje genotypu i fenotypu płciowego innego niż mężczyzna XY i kobieta XX[3][4].

Przedrostek inter pochodzi od łacińskiego słowa inter oznaczającego między. Takie osoby są zatem “między” płciami.

Osoba niebinarna to taka osoba, która nie chce się zidentyfikować ani z określeniem kobieta, ani z określeniem mężczyzna. Tożsamość niektórych osób składa się zarówno z elementów żeńskich, jak i męskich. Są też tacy, którzy w ogóle nie utożsamiają się z żadną ze stron i tacy, których tożsamość płciowa jest zmienna.

Binarność to słowo pochodzące od łacińskiego słowa binarius, co oznacza podwójny. Osoba niebinarna, jak może wskazywać nam przedrostek nie, jest zatem osobą, która nie identyfikuje się z tą narzuconą nam podwójnością płci.

Osoba cispłciowa to ktoś, kto niczego nie chce zmieniać i dobrze czuje się z płcią przypisaną po urodzeniu.

Przedrostek cis pochodzi od łacińskiego słowa cis oznaczającego “po tej samej stronie”. Osoby te zatem są już po tej stronie, po której chciałyby być.

Osoba homoseksualna to taka, która emocjonalnie, fizycznie i/lub seksualnie odczuwa pociąg do osób tej samej płci.

Osoba heteroseksualna to taka, która emocjonalnie, fizycznie i/lub seksualnie odczuwa pociąg do osób przeciwnej płci.

Osoba biseksualna odczuwa pociąg do osób tej samej płci, z którą się identyfikuje i do osób o innej płci.

Osoba panseksualna to ktoś, kto odczuwa pociąg do każdego, niezależnie od jego tożsamości płciowej. Dla osoby panseksualnej większe znaczenie może mieć np. osobowość, niż płeć. Od osoby biseksualnej różni się tym, że może czuć pociąg też do osób, które są osobami niebinarnymi.

Przedrostek pan pochodzi od starogreckiego słowa oznaczającego “wszystko, każdy”, co wskazuje, że te osoby odczuwają pociąg do każdego, niezależnie od jego tożsamości płciowej.

Osoba aseksualna to osoba, która nie odczuwa potrzeby wchodzenia w relacje seksualne. Takie osoby chcą budować relacje oparte na bliskości, ale niekoniecznie tej fizycznej.

Osoba queer to taka, która nie chce używać określeń i kategorii opisujących jej tożsamość, a także się w nich nie odnajduje.

Co to wszystko właściwie oznacza?

Zwyczajnie tyle, że można być osobą trans i chcieć uzgodnić swoją płeć.

Można być osobą homoseksualną i kochać osoby tej samej płci.

Można być osobą heteroseksualną i kochać osoby innej płci.

Można być osobą aseksualną i kochać osoby bez wchodzenia z nimi w relacje seksualne.

Można być osobą cispłciową i czuć się dobrze z płcią przypisaną przy urodzeniu.

Można nie identyfikować się z żadną płcią.

Można identyfikować się z wieloma płciami naraz.

Można nie chcieć używać kategorii płci ani określać swojej seksualności.

Oznacza to, że któregokolwiek z tych "można" byście nie wybrali, wciąż jesteście ludźmi - zatem macie prawa i potrzeby. Także te najważniejsze - do kochania. Przede wszystkim siebie. I innych.

Pamiętajcie też, że to, że teraz utożsamiacie się z jedną mniejszością seksualną, nie oznacza, że nie możecie po jakimś czasie poczuć, że identyfikujecie się z inną. Ważne, żebyście uczyli się siebie i nie bali się mówić o tym, kim jesteście.