Najludniejsza prowincja Pakistanu zakazuje "testów dziewictwa" na ofiarach gwałtu

4 grudnia 2021 roku Sąd Najwyższy w Lahore w pakistańskiej prowincji Pendżab uznał praktykowanie "testów dziewictwa" za nielegalne. W orzeczeniu stwierdzono, że działanie to "nie ma podstaw medycznych" i "narusza godność osobistą ofiary, a zatem jest sprzeczne z prawem do życia i godności".

W marcu i czerwcu 2020 roku do sądu w Lahore trafiły dwie petycje. Złożyła je grupa składająca się z działaczy na rzecz praw kobiet, naukowców, dziennikarzy, adwokatów i członka Zgromadzenia Narodowego. Celem aktywistów było uzyskanie zakazu "testów dziewictwa" dla ofiar gwałtu. Działacze twierdzili, że badania są nienaukowe, natrętne, poniżające i skutkują ponowną traumą.

W swoim orzeczeniu sędzia Ayesha Malik stanęła po stronie składających petycje, stwierdzając, że testy "nie mają wartości sądowej w przypadkach przemocy seksualnej" i są dyskryminujące wobec kobiet. Poleciła również rządowi opracować wytyczne i programy szkoleniowe, dzięki którym traumatyczna praktyka dobiegnie końca.

Zakaz dotyczy Pendżabu, najbardziej zaludnionej prowincji Pakistanu, zamieszkałej przez ponad 110 mln ludzi. Jednak działacze twierdzą, że orzeczenie stworzy precedens dla sądów w całym kraju.

"Test dziewictwa" jest badaniem inwazyjnym, podczas którego dokonuje się oględzin błony dziewiczej lub wkłada się dwa palce do pochwy, aby ustalić, czy kobieta jest dziewicą. Według WHO w wielu regionach na świecie – w tym w Pakistanie – istnieje wieloletnia tradycja oceniania "honoru lub cnoty" dziewczyny bądź kobiety.

Testy przeprowadzane są z różnych powodów – choćby przed zawarciem małżeństwa lub aby ocenić uprawnienia do podjęcia pracy. W niektórych regionach badanie odbywa się na ofiarach gwałtu, aby ustalić, czy doszło do napaści na tle seksualnym. Praktyka ta jest stosowana i udokumentowana w co najmniej 20 krajach – w tym w Stanach Zjednoczonych.

ONZ wyraża się krytycznie o tego typu praktykach. Organizacja ocenia testy dziewictwa jako nieposiadające podstaw naukowych i medycznych oraz uważa je za naruszenie praw człowieka. Kobiety, zmuszone do poddania się badaniu, opisują je jako doświadczenie bolesne, upokarzające i traumatyczne. Badanie ma konsekwencje psychologiczne, fizyczne i społeczne, zwłaszcza w przypadku gwałtu – twierdzi WHO.

W ostatnim czasie Pakistan aktualizuje swój kodeks karny, poprawiając jakość życia obywateli. Niedawno premier tego kraju ogłosił, jaka kara spotka gwałcicieli.