Jak tęcza stała się symbolem LGBTQ+? Wyjaśniamy

Tęcza w wielu kulturach na całym świecie była (i wciąż jest!) uważana za symbol nadziei - w końcu w przyrodzie pojawia się na koniec burzy i zwiastuje zmianę pogody na lepszą.

W mitologii greckiej tęczę uznawano za ścieżkę między Ziemią a Niebem, którą miała stworzyć bogini Irys. W Ameryce Południowej tęczowa flaga jest wykorzystywana jako symbol Imperium Inków, a w mitologii irlandzkiej leprechaun (skrzat) ukrywał na końcu tęczy garnek złota, którego nikt nie mógł znaleźć.

Nie można też zapominać o tęczy w kontekście biblijnym. Pojawia się ona w Starym Testamencie jako symbol przymierza między Bogiem a człowiekiem - ma być przypieczętowaniem boskiej obietnicy, że Ziemi już nigdy nie nawiedzi potop.

Kulturowych nawiązań do tęczy jest oczywiście o wiele więcej - w końcu była ona obecna w życiu ludzi "od zawsze" i jako fascynujące i początkowo niewytłumaczalne zjawisko często stawała się bohaterką m.in. obrazów czy tekstów kultury.

No dobrze, ale jak to się stało, że tęczowa flaga nagle została uznana za symbol LGBTQ+? Licząca sobie osiem kolorów flaga po raz pierwszy została wykorzystana podczas Parady Dnia Wolności Gejowskiej, która odbyła się w 25 czerwca 1978 roku w San Francisco. Jej twórcą był Gilbert Baker, były żołnierz zaangażowany w życie miejscowej społeczności gejowskiej i artysta występujący jako drag queen.

Po zamachu na Harveya Milka w listopadzie 1978 roku flaga zaczęła być powszechnie używana podczas demonstracji. A te były masowe - Milk był bowiem amerykańskim politykiem angażującym się w działania na rzecz osób LGBT i pierwszym wyoutowanym gejem, który został wybrany do Rady Miasta San Francisco. 27.11 radny został jednak zastrzelony przez innego polityka, Dana White'a.

Jak już wspominaliśmy, początkowo flaga miała osiem kolorów:

• różowy symbolizujący seksualność
• czerwony - życie
• pomarańczowy - ukojenie
• żółty - słońce
• zielony - naturę
• turkusowy - sztukę
• indygo - harmonię
• fioletowy - duchowość

Połączenie kolorów miało symbolizować doświadczenia osób LGBT oraz ich różnorodność. Później tęcza stała się też znakiem tolerancji i równości, a także dumy z przynależności do społeczności LGBT.

Po tym, jak flaga weszła do masowej produkcji, usunięto z niej turkusowy i różowy - tak wygląda w ostatecznym kształcie:

W 1994 roku, podczas 25. rocznicy zamieszek Stonewall w Nowym Jorku, Baker stworzył ponad kilometrową flagę, którą później pociął, a jej kawałki porozwoził po całym świecie. Na przestrzeni lat powstawały też flagi symbolizujące poszczególne mniejszości - osobne transparenty mają np. osoby biseksualne, geje czy lesbijki.

Warto też podkreślić, że tęcza nie jest zastrzeżonym znakiem, a jej symbol nie został przez nikogo objęty prawami autorskimi. Od setek (a nawet tysięcy lat) jest obecna w kulturze i używano jej zarówno w niemieckiej wojnie chłopów w XVI wieku, jak i w XX wieku w Polsce jako symbol ruchu spółdzielczego, m.in. Powszechnej Spółdzielni Spożywców "Społem".

Dlatego nie można powiedzieć, że ruch LGBTQ+ "zawłaszczył" sobie tęczę i odebrał ten symbol komukolwiek.