CBOS: Polacy porzucają Kościół coraz wcześniej. Praktykować przestają już 14-latkowie

Religijność Polaków od lat systematycznie spada. To żadna nowość, ale opublikowany 22 sierpnia przez Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS) komunikat z badań pt. "Dlaczego Polacy odchodzą z Kościoła?", pokazuje coraz bardziej ateistyczny obraz młodych Polaków.

Z Kościoła odchodzi się coraz wcześniej. Robią to już nawet 14-latkowie wychowani w praktykujących rodzinach.

W ciągu ostatnich 20 lat, od marca 1992 roku do czerwca 2022 roku, odsetek dorosłych Polaków określających się jako wierzący spadł z 94 do 84 proc., a praktykujących regularnie, czyli przynajmniej raz w tygodniu, z blisko 70 proc. do niemal 42 proc. Wzrósł także odsetek niepraktykujących - z niespełna 9 do 19 proc. Praktyki religijne porzucają najczęściej mieszkańcy wielkich miast (37 proc.).

Z raportu wyłania się niespotykany dotąd obraz młodych Polaków. Do nie wykonywania praktyk religii katolickiej przyznaje się 38 proc. respondentów w wieku od 18 do 24 lat. Zmniejsza się też średni poziom wieku, w którym polscy katolicy porzucają chodzenie do kościoła.

Respondenci z wieku od 18 do 24 lat twierdzą, że do świątyni nie chodzą od 16. roku życia. Badani będący uczniami ostatniej klasy szkoły podstawowej, jako moment zaprzestania praktyk katolickich, wskazują jeszcze młodszy wiek: 14 lat.

Dla porównania: uczestnicy badania z grupy wiekowej od 25 do 34 rlat twierdzą, że w ich przypadku był to moment 18. urodzin. Badani w wieku 35-44 lat wskazują z kolei wiek 24 lat.

Wśród powodów zaprzestania wizyt w kościele badani wymieniali: brak potrzeby, brak wiary, kontrowersje związane z Kościołem, takie jak mieszkanie się do spraw polityki, afery pedofilskie i ich tuszowanie, czy nadmierne zabieganie o pieniądze.

Co ciekawe, dla najmłodszych respondentów, czyli tych w wieku od 18 do 24 lat, to wcale nie kontrowersje wokół Kościoła są najczęstszym powodem. Taką odpowiedź wskazało co prawda 20 proc. młodych badanych, ale była to dopiero trzecia najczęściej wskazywana opcja. Dla porównania, ten powód był najczęściej wybierany przez respondentów od 45 do 54 lat.

Co trzeci badany (30 proc). z pokolenia Z twierdzi, że do kościoła nie chodzi, bo po prostu nie wierzy, lub jest agnostykiem. Ta deklaracja zdaje się potwierdzać zateizowany obraz młodych Polaków z raportu CBOS-u z lipca tego roku, który wskazał, że co czwarty przedstawiciel pokolenia Z nie wierzy w Boga.

Drugą najczęściej wybieraną przez młodych odpowiedzią był "brak potrzeby". Wskazało ją 23 proc. badanych.

Co ciekawe młodzi wcale nie wskazywali, że powodem ich porzucenia praktyk katolickich jest zbytnie zaangażowanie Kościoła w politykę, choć w grupach wiekowych, takich jak 35-44 i 45 –55 lat, była to druga najczęściej wybierana przyczyna.

Pod szczególną analizą znalazły się odpowiedzi najmłodszych badanych, a dokładnie uczniów ostatniej klasy szkoły ponadpodstawowej. Okazuje się, że ci wiarę porzucają raczej sami z siebie, a nie dlatego, że wychowali się w rodzinach niepraktykujących.

"Zdecydowana większość niepraktykujących uczniów (78%) wcześniej chodziła do kościoła, a ci, którzy nigdy nie uczestniczyli w mszach i nabożeństwach stanowią jedną piątą (22%) - pisze w raporcie prof. Mirosława Grabowska, dyrektorka CBOS-u..