Tanie loty są zbyt tanie? Europa zwiększy konkurencyjność pociągów

Greenpeace przyjrzała się 112 popularnym trasom w Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Norwegii. 94 z nich to połączenia międzynarodowe, 18 krajowe. Wyniki analizy dostępnych na tych odcinkach opcji komunikacyjnych są dość szokujące.

Średnio dla wszystkich tras podróż samolotem była dwa razy tańsza niż połączenia kolejowe. W Wielkiej Brytanii i w Hiszpanii różnica na niekorzyść kolei jest czterokrotna. Bilety lotnicze były tańsze niż kolejowe na 71 proc. z przeanalizowanych tras. 79 proc. tras było obsługiwane przez tanie linie lotnicze.

Według Greenpeace latanie potrafi być aż 80 razy bardziej szkodliwe dla środowiska niż podróż pociągiem. Mimo to linie lotnicze nie płacą w Unii Europejskiej podatków od ropy naftowej, która jest głównym składnikiem paliwa lotniczego. Podatki od paliw płacą użytkownicy wszystkich innych środków transportu, także koleje.

Bilety na samoloty nie są również w UE obciążone VAT-em, co daje liniom lotniczym kolejną przewagę nad kolejami. Według organizacji pozarządowej na rzecz klimatu Transport and Environment linie lotnicze są w sumie zwolnione w Europie z 34 mld euro podatków rocznie.

Kolejnym powodem kłopotów z konkurencyjnością kolei jest brak zintegrowanego systemu rezerwacji na wzór np. Skyscanner dla lotów. Jedną z trudności przy jego stworzeniu jest fakt, że wielu krajowych operatorów kolejowych (w tym PKP) ma systemy informatyczne oparte na tak starych rozwiązaniach, że nie jest możliwe ich połączenie w funkcjonalną bazę danych.

Podróż międzynarodowa w Europie wymaga najczęściej korzystania z usług różnych operatorów krajowych na poszczególnych odcinkach. Wiążą się z tym dodatkowe niedogodności, typu utraty biletu na kolejne połączenie, gdy wcześniejszy pociąg się spóźnił.

W 2021 r. CEO kolei francuskich SCNF powiedział: "Nie rozumiem, dlaczego linie lotnicze są zwolnione z podatku od nafty. My płacimy podatki od energii, od oleju napędowego". Francuski minister transportu Clément Beaune ogłosił na początku sierpnia 2023 r., że podniesie podatki od lotów, aby zwiększyć inwestycje w koleje.

Beaune chciałby, aby Francja wprowadził także podatek od ropy naftowej, ale podkreśla, że musi to być zrobione w porozumieniu z innymi krajami. "Nie ma sensu wprowadzać podatku od nafty we Francji, jeśli nie ma go w Niemczech czy we Włoszech", wyjaśnił. "Potrzebujemy europejskiego działania".

Unia Europejska dąży do reorganizacji podatków energetycznych. Planuje wprowadzić podatek od nafty i obniżyć ceny bardziej ekologicznych paliw, ale obecnie nie ma w tym temacie jednomyślności między krajami członkowskimi.

Źródlo: euronews.com