"Psychologia na uczelni online". Jak zweryfikować kwalifikacje terapeuty?

Wiralową popularność w mediach społecznościowych zyskało krótkie nagranie z TikToka, na którym tegoroczna maturzystka opowiada o swoich planach edukacyjnych. Zamiast planowanego "gap year" (roku przerwy) pójdzie jednak na studia, ponieważ dostała się na wymarzony kierunek tylko bazując na ocenach z podstaw egzaminów maturalnych. Dopytana o tak wyrozumiałą uczelnię tiktokerka odpowiedziała, że dostała się na "psychologię na uczelni online".

Obecnie komentarze pod filmikiem na TikToku są już wyłączone, ale nagranie poniosło się wiralem także na portalu X. Jak można się domyśleć osoby komentujące są, delikatnie mówiąc, zaniepokojone takim podejściem do kształcenia ludzi, którzy mają pracować z osobami w kryzysie zdrowia psychicznego. Czy mają rację? I tak, i nie. Nie każda osoba, która skończy psychologię na studiach będzie pracować w zawodzie psychoterapeuty. Dużym problemem w Polsce jest nie tylko brak prawnego uregulowania zawodu psychoterapeuty, ale również brak powszechnej wiedzy na temat ścieżki zdobywania kompetencji w tym zakresie.

W Polsce nadal nie ma prawnych regulacji w zakresie prowadzenia psychoterapii i gabinet może otworzyć właściwie każdy. Są jednak sposoby zweryfikowania kompetencji osoby, u której będziemy szukać wsparcia. Co warto wiedzieć, jeśli potrzebujemy pomocy w zakresie zdrowia psychicznego?

• Wbrew obiegowej opinii psycholog i psychoterapeuta nie są równoznacznymi pojęciami. Psycholog to osoba, która skończyła studia magisterskie na uczelni wyższej, ma wiedzę akademicką i dobre podstawy do dalszego specjalizowania się w zakresie wybranej ścieżki zawodowej. Z kolei psychoterapeutą jest osoba, która skończyła dodatkowe, kilkuletnie szkolenie z zakresu psychoterapii, czyli prowadzenia terapii w jednym z kilku możliwych nurtów.

• Osoba, która nie skończyła szkoły terapii nie powinna prowadzić psychoterapii. Z kolei dobre szkoły psychoterapii przyjmują tylko absolwentki i absolwentów studiów psychologicznych, pedagogicznych, pielęgniarskich lub medycznych. Jak sprawdzić czy psycholog lub psycholożka, których znaleźliśmy w internecie, lub których polecili znajomi, przeszli tę ścieżkę kształcenia? Osoby, które to zrobiły piszą o tym w swoich bio. Zwłaszcza jeśli skończyły uznane uczelnie i szkoły terapii, będą chętnie dzielić się tą informacją. Brak wzmianki o tym, gdzie kształcił się terapeuta może budzić wątpliwości. Nie ma nic złego w dopytanie o to na pierwszej wizycie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

• Jeśli chodzi o diagnozy i leki, to psychoterapeuta może (ale nie musi) postawić diagnozę funkcjonalną, czyli taką, na podstawie której zaplanuje z nami przebieg i cele terapii. Jednak uprawnienia do wystawienia formalnych diagnoz i zapisywania leków mają tylko psychiatrzy i psychiatrki, czyli absolwenci medycyny specjalizujący się w zdrowiu psychicznym. Psychoterapia jest naukowo potwierdzonym sposobem leczenia niektórych zaburzeń, może więc zdarzyć się, że psychiatra będzie zalecał podjęcie psychoterapii. Z kolei psychoterapeutka, która stwierdzi, że potrzebujemy wsparcia lekami, zasugeruje wizytę u psychiatry.

Nie musimy się więc obawiać, że sami "źle ocenimy", jakiego rodzaju pomoc jest nam potrzebna. Zakładając oczywiście, że psychoterapeuta, którego wybraliśmy jest odpowiedzialną osobą. Skończenie studiów z psychologii i renomowanej szkoły terapii nie jest tego stuprocentową gwarancją, ale bardzo znacząco zwiększa prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z człowiekiem, który poważnie podchodzi do swojego zawodu.