Jezus objawił się w sześciopaku. Na czym polega pareidolia?

5 września media społecznościowe obiegło zdjęcie, które dla wielu osób kryje więcej niż widać na pierwszy rzut oka. Chodzi o fotografię, która opublikowała na Instagramie Vogue Williams, irlandzka modelka i osobowość medialna. Na zdjęciu z upalnej Jordanii, Williams i jej mąż Spencer Matthews cieszą się z sukcesu tego ostatniego. Matthews nie ma na zdjęciu koszulki, a wiele osób komentujących widzi na jego brzuchu twarz Jezusa.

Spencer Matthews jest byłą gwiazdą brytyjskiego reality show "Made in Chelsea" i zapalonym maratończykiem. Zdjęcie z Jordanii zostało zrobione po tym, jak przebiegł jeden z 30 maratonów w ciągu 30 dni. Nic więc dziwnego, że jego mięśnie są na tyle wyraźnie zarysowane, że można w ich światłach i cieniach doszukiwać się obrazów. Ale dlaczego widzimy tam właśnie Jezusa? Wszystko przez pareidolię.

Pareidolia to w psychologii zjawisko dopatrywania się znanych kształtów w przypadkowych szczegółach. Jest "efektem ubocznym" tego, że nasze mózgi są wyspecjalizowane w szybkim procesowaniu tego co widzimy i równie szybkiej interpretacji. Dlatego zdarza nam się odskoczyć na widok pokręconej gałęzi na leśnej ścieżce. Mózg "dopowiedział" sobie, że ten kształt może być wężem i lepiej dmuchać na zimne.

Dlaczego to, co "dozobaczymy" jest tak często twarzą Jezusa? Po pierwsze nasze mózgi są skalibrowane do rozpoznawania twarzy. Naukowcy zidentyfikowali w korze ciemieniowej konkretny obszar odpowiedzialny za te kluczowe dla naszego gatunku zadanie. Jego uszkodzenie powoduje utratę zdolności rozpoznawania nawet najbliższych. Jezusa zaś łatwo dostrzec dlatego, że w europejskim kręgu kulturowym jego wizerunek jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych i powszechnie znanych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zdarzają się też pareidolie całkiem świeckie, popularne są chociażby twarz wyłaniająca się z formacji skalnej na zdjęciu powierzchni Marsa czy rumuńskie wzgórze do złudzenia przypominające Sfinksa. Pareidoli używamy też wypatrując kształtów w przepływających po niebie chmurach. Pareidolia jest naturalną funkcją mózgu, ale badania wykazały też że jej częstotliwość może zwiększać się z wiekiem, zwłaszcza w rozwoju chorób neurodegeneracyjnych mózgu, takich jak demencja czy choroba Parkinsona.