Książka, która wyjaśni, czemu w Kanadzie płoną kościoły. Czytajcie „27 śmierci Toby'ego Obeda”

To jest taka książka, podczas której lektury robi się człowiekowi niedobrze. Jej czytanie autentycznie boli. Tak boli, że w trakcie trzeba sobie robić przerwy, żeby cały ten ogrom nieszczęścia, całą tę okrutną rzeczywistość jakkolwiek przyjąć. Nigdy wcześniej, w całej mojej czytelniczej „karierze” nie zdarzyło mi się coś takiego.

Nie można o tej książce napisać, że to jest „dobra książka". Nie można też powiedzieć: „Ej, słuchaj, podobała mi się, przeczytaj”. To jest po prostu ważna lektura: taka, którą absolutnie każdy powinien przeczytać. Choć, jak już wcześniej wspomniałam, nie jest to łatwe doświadczenie. Chciałabym Wam jednak powiedzieć, dlaczego warto po „27 śmierci Toby'ego Obeda” sięgnąć.

Przede wszystkim może dlatego, że to najlepsza lektura, jeśli chcielibyście zrozumieć, co aktualnie dzieje się w Kanadzie i czemu pod jedną ze szkół w Kamloops w Kolumbii Brytyjskiej znaleziono zbiorowy grób. A w nim szczątki 215 dzieci.

Dowiecie się też wielu innych rzeczy. Wielu niewygodnych rzeczy. I to pewnie takich, które może już gdzieś kiedyś widzieliście, ale jakoś nie sądziliście, że warto by było się nimi zająć. Jeśli np. oglądaliście „Anię, nie Annę”, to pewnie kojarzycie wątek Ka’kwet.

Po przeczytaniu „27 śmierci Toby'ego Obeda” zrozumiecie, dlaczego wyglądał on tak, a nie inaczej i dlaczego zaistnienie tej bohaterki w serialu było tak ważne. Ten reportaż właściwie opowiada historię osób, podzielających doświadczenia Ka’kwet. I są to rzeczy niewyobrażalnie ciężkie. Tak trudne do opowiedzenia, że wciąż nie mogę wyjść z podziwu, jak Joannie Gierak-Onoszko udało się ubrać to w tak proste i jednocześnie przecinające uczucia zdania.

Wiem, że nie napisałam wprost, o czym właściwie jest ten reportaż. Nie napisałam, że dowiecie się z niego, czemu nie powinno się używać słowa „Indianie”. Czemu powinniśmy zamienić je na „rdzennych mieszkańców” i dlaczego ta pozornie prosta – w końcu nie kosztuje nas wiele wysiłku – zmiana, jest tak znacząca.

Nie napisałam o dzieciach. O tych martwych dzieciach, które były przetrzymywane w katolickich szkołach, bite, gwałcone. O dzieciach, nad którymi znęcano się w okrutny, bestialski wręcz sposób. O dzieciach, które umierały kilkanaście razy.

O dzieciach zapomnianych, które bardzo długo czekały na przepraszam. Właściwie wciąż czekają. Jan Paweł II odwiedził Kanadę trzy razy, wiedział o tych zbrodniach. Nic nie wyjaśnił, za nic nie przeprosił. Typowo, co?

Wiecie, jak o sobie mówią? Ocaleńcy. Nie mieli wyboru, nie mieli praw, nie mieli rodzin, przez bardzo długi czas nie istnieli w naszych świadomościach. A teraz są. Mówią i odzyskują głos. Szkoda tylko, że żeby do tego dochodziło, pod katolickimi szkołami musimy znajdować martwe ciała dzieci.

To wszystko co wyżej zarysowałam, jednak nie odda pojedynczych historii, świadectw bohaterów książki Gierak-Onoszko. Dlatego naprawdę, jeśli macie w tym roku przeczytać jeden reportaż sięgnijcie po tę książkę.

Tylko weźcie ze sobą chusteczki i przygotujcie się na niełatwą przeprawę przez prawdę. I jeśli komukolwiek z Was uda się przeczytać tę opowieść bez robienia sobie przerw na oddech od tych trudnych emocji, to dajcie znać. Ja jeszcze nie poznałam nikogo takiego.