"Historie Jutra" o sztucznej inteligencji. "Co to jest ten AI?"

W najnowszym odcinku "Historii Jutra" youtuberka Kasia Gandor i Przemek Jankowski z benchmark.pl rozmawiali na temat, który ostatnio wiecznie wychodzi z lodówki. Sztuczna inteligencja jest odmieniana przez wszystkie przypadki zwłaszcza w kontekście marketingowym. Gandor zaczęła odcinek pytaniem, które jako ekspertka od nowinek technologicznych rzeczywiście usłyszała od bliskich: "co to jest ten AI"?

Prowadzący wideocast podkreślali, że sformułowanie "sztuczna inteligencja" (ang. "artificial intelligence" - AI) jest w stosunku do obecnie dostępnych technologii używane mocno na wyrost. ChatGPT, który dzięki popularności stał się swojego rodzaju synonimem AI to tak naprawdę "duży model językowy", czyli, w największym uproszczeniu, generator tekstu trenowany na zwartości internetu. Mimo że mamy wrażenie, że z nami "rozmawia", w rzeczywistości liczy prawdopodobieństwo ciągów słów, które powinny pojawić się w odpowiedzi na nasze zapytanie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jak podkreślił Jankowski, obecnie dostępne modele nie zachowują się ani nie myślą tak, jak ludzie. Z ogromną prędkością obrabiają treści, które w nie "zapakowano", ale nie robią tego intencjonalnie, spontanicznie czy kreatywnie. Dziennikarz stwierdził, że dostępne obecnie algorytmy "robią dokładnie to, co przewidzieli ich twórcy, kiedy kazali im się tego nauczyć".

Z kolei Gandor zauważyła, że laikom działanie ChatGPT może wydawać się bliskie rozumowaniu i rozmowie z realną osobą. Przyznała też, że sama lubi być miła dla swojego algorytmu. Jankowski w odpowiedzi postanowił popełnić "szantaż emocjonalny" na czatbocie, żeby sprawdzić, czy wyniki, które uzyska z ChatGPT, będą inne, gdy podkreśli w prompcie (instrukcji), że zależy od nich jego stanowisko pracy.

Youtuberka przytoczyła statystyki na kluczowy temat związany z rozwojem AI. Cytowała raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego z października 2024 r., który prognozuje, jaki wpływ nowa technologia będzie miała na rynek pracy w naszym kraju. Jego autorki i autorzy wyliczyli, że 20 proc. osób pracujących w Polsce wykonuje zawody najbardziej eksponowane na wpływ sztucznej inteligencji. Pytaniem otwartym pozostaje, w jakim stopniu AI będzie wspierać ich wydajność, a w jakim wypierać z rynku pracy.

Gandor i Jankowski zauważyli, że ta kwestia w dużej mierze leży w rękach ustawodawców, którzy jak najszybciej powinni wprowadzać regulacje dotyczące nowej technologii, tak, żeby faktycznie stawała się ułatwieniem, a nie zagrożeniem. Tym ostatnim jest na pewno dostępność deepfake'ów, czyli wygenerowanych przez AI obrazów, filmów czy nagrań głosowych, w których występują "realne" osoby. Takie materiały mogą być nie tylko krzywdzące dla jednostek, ale też używane np. do manipulacji wyborami. Już 14 proc. treści, które krążą w internecie, zostało wygenerowane przez AI, a odsetek ten wzrósł z 2 proc. w mniej niż pięć lat.

Gandor przytoczyła niedawne badania firmy Apple, które wykazało, że dostępne modele bardzo łatwo się "zanieczyszczają" nawet przez nietypowe podanie treści, do których mają dostęp, co drastycznie obniża ich wydajność. W tym kontekście ciekawa jest też kwestia kontaminacji modeli, czyli pogorszenia się jakości treści generowanych przez algorytmy, gdy będą zaciągać dane wygenerowane przez AI. Możliwa jest nawet "zapaść modeli", o której szerzej pisaliśmy tutaj.

Prowadzący podkreślili, że AI to nie tylko zagrożenia, ale też szanse w wielu obszarach ludzkiej aktywności. Z tego odcinka "Historii Jutra" dowiedzieliśmy się, w jaki sposób sztuczna inteligencja jest wykorzystywana w procesie powstawania nowych leków, jak może zmniejszyć wpływ lotnictwa na zmiany klimatyczne czy pomóc w zamówieniu jedzenia na wynos we Włoszech. Poznaliśmy także w końcu odpowiedź na kluczowe pytanie: "Dlaczego dziobak?".