"Rzułta" twarz papieża. Skąd się wzięła w memach z JP II?

9 marca poseł Adrian Zandberg z partii Razem gościł w studiu Radia Zet. Polityk zabrał głos po reportażu Marcina Gutowskiego "Franciszkańska 3". Dziennikarz wykazał w materiale, że Karol Wojtyła miał tuszować przypadki pedofilii w Kościele w czasach, gdy sprawował funkcję metropolity krakowskiego.

- Na miejscu ludzi, którym bliska jest przyszłość Kościoła katolickiego, zastanowiłbym się nad tym, jak to się stało, że przez ostatnie lata w Polsce z roku na rok przyspiesza sekularyzacja. Zastanowiłbym się, dlaczego dla większości młodych ludzi Karol Wojtyła to jest po prostu zabawny, starszy pan z memów, z "rzułtą" twarzą, a nie najwyższy autorytet moralny - powiedział Zandberg.

Problem w tym, że Radio Zet przekręciło słowa polityka. Redakcja napisała, że Wojtyła w memach to postać "ze złotą twarzą", co jest oczywiście nieprawdą i przejawem nieznajomości cenzopapy. Internauci stanęli w obronie "rzułtej" twarzy, a serwis nie miał wyboru, jak uderzyć się w pierś i przeprosić za karygodną wpadkę. Dowód winy wciąż można znaleźć w mediach społecznościowych Radia Zet.

Memy z Janem Pawłem II, znane koneserom jako cenzopapa, to - cytując klasyka - fenomen socjologiczny. Przedstawiają papieża Polaka w bardzo niekorzystnym świetle. Jan Paweł II występuje w memach m.in. jako pedofil, zbrodniarz wojenny, dyktator, zwierzę, warzywo czy dowolny inny przedmiot. Po reportażu "Franciszkańska 3" popularność zdobył pseudonim Bestia z Wadowic.

Nieodłącznym elementem cenzopapy jest żółta twarz papieża, zapisywana z błędem ortograficznym jako "rzułta". W kontekście wpadki Radia Zet warto wyjaśnić nieuświadomionym czytelnikom, skąd pochodzi "rzułte" zabarwienie twarzy Wojtyły. W internecie krążą różne teorie na ten temat.

Z tematem przeróbek o Janie Pawle II zmierzył się Łukasz Korzeniowski w artykule "Karol. Papież, który stał się memem". Niezwykle ciekawy tekst jest częścią antologii "Dusza moja czuje się tutaj jak w domu" wydanej przez Muzeum Miejskie w Wadowicach.

Autor datuje pierwszą cenzopapę na 2009 r. Wyjaśnia, że żółta twarz papieża służyła do cenzurowania kadrów z filmów pornograficznych lub była umieszczana zamiast twarzy występujących w takich filmach aktorów. Stąd nazwa - cenzopapa. "Doklejanie twarzy papieża do obscenicznych fotografii czy umieszczanie jej w takowych kontekstach było niezwykle radykalnym sposobem szkalowania, co musiało budzić ogromną irytację i złość tych, dla których postać Jana Pawła II była ważna" - pisze Korzeniowski.

Autor nie tłumaczy jednak, skąd dokładnie pochodzi ikoniczna przeróbka "rzułtej" twarzy. W tej kwestii musimy się zdać na teorię z Reddita. Zgodnie z nią, "rzułta" twarz Wojtyły to praca artystyczna, która powstała na podstawie jednego ze zdjęć papieża.

Ciekawy tekst o cenzopapie napisał Paweł Homel. Autor w artykule "Cenzopapa - humorystyczny przejaw kontrkultury w polskiej cyberprzestrzeni. Jak ukomiczniono wizerunek Jana Pawła II?" rozwija wątek "rzułtej" twarzy.

Homel wyjaśnia, że mem z "rzułtą" twarzą na początkowym etapie rozwoju był często postowany na Karachanie, polskim odpowiedniku forum 4chan lub imageboard.

Autor twierdzi, że mem nie miał na celu rozbawić użytkowników forum. "Celem jest właśnie oburzenie, zgorszenie, wywołanie reakcji u nieświadomego najczęściej przedstawiciela starszego pokolenia. Im reakcja głośniejsza, agresywniejsza, tym większa satysfakcja cenzopapisty z udanej akcji trollowania. Ewentualnym, pojawiającym się niekiedy elementem humorystycznym jest obserwacja reakcji oburzonego" - pisze Homel.

Jeśli ktoś z was jest w stanie podać więcej szczegółów na temat genezy "rzułtej" twarzy albo dostrzegliście błąd w przytoczonych wyżej informacjach, śmiało piszcie w komentarzach. W razie potrzeby zaktualizujemy tekst o nowe wątki w sprawie. Tymczasem sprawdźcie wywiad mojej redakcyjnej koleżanki, która z księdzem rozmawia o cenzopapie.